วันศุกร์ที่ 13 สิงหาคม พ.ศ. 2553

ศัรทธาและเหตุผล





เมื่อคืนได้ดูรายการพื้นที่ชีวิต  ทางทีวีไทย ตอนที่ผู้ดำเนินรายการคุณจีรนันท์  พิตรปรีชา  และลูกชายนำเที่ยวเมืองพาราณสี  ประเทศอินเดีย  รู้สึกทึ่งในวิถีชีวิตที่เป็นปกติในการดำรงชีวิต  ไม่ว่าจะ อาบน้ำ ดื่มกิน  ซักเสื้อผ้า  แม้แต่การตายก็นำไปเผา ณ ริมฝั่งแม่น้ำ  พิธีกรรมทุกอย่างอยู่ริมฝั่งแม่น้ำคงคาซึ่งเป็นแม่น้ำสิทธิ์ของคนอินเดียแทบทั้งสิ้น  เพราะมันคือความเชื่อ...


และขณะที่ดูรายการอยู่นั้นก็ได้สนทนาอยู่กับเพื่อนคนหนึ่งทาง  Facebook  ซึ่งท่าทางเขาคงเคยได้สนทนากับพระพุทธเจ้ามาแล้ว  จึงนำคำถามทางรายการไปปุจฉาเขาอีกทอดหนึ่งว่า 


"ระหว่างความศรัทธาและเหตุผลอะไรสำคัญกว่ากัน"


เช้าขึ้นมาคำตอบอยู่ใน Facebook  เป็นเรียบร้อยแล้วว่า
"คำตอบนั้นไม่สำเร็จรูป มันขึ้นอยู่กับคนๆนั้น สภาวะของจิตด้วย "จริต"  ...ต้องขอโทษท่านพี่ ไม่ได้ดูรายการ นั้น

เราอาจพอเปรียบเทียบว่า ศรัทธา กับเหตุผล (หรือปัญญาในระดับหนึ่ง) ว่าเป็นปีกสองข้าง 

เช่นเดียวกับศาสตร์ และ ศิลป์...ศาสตร์ คือ อะไรที่อธิบายได้ มีเหตุผลรองรับ   ส่วนศิลป์เป็นเรื่องของเซนท ์ อารมณ์ ความรู้สึก เช่น ความรักก็เป็นขั้นตอนหนึ่งของศรัทธา   ความเชื่อ  แล้วมันเหนี่ยวนำไปสู่สิ่งที่เรียกว่า "แรงบันดาลใจ" คือ มุ่งตรงไปสู่สิ่งที่เชื่อและศรัทธานั้น  มันจะเกิดเป็นพลังงานที่มองไม่เห็น...


ที่สำคัญคือวิทยาศาสตร์ในปัจจุบันยังไม่สามารถอธิบายได้  เชื่อว่ามีพระเจ้าอยู่ที่ ๆ จะจาริกไป 
ยิ่งเชื่อมากยิ่งมีพลังมาก พลังอาจถูกนำไปใช้ทั้งทางบวกทางลบส่วนเหตุผล หรือปัญญาตัวคิดนั้น สามารถอธิบายเป็นรูปธรรมได้


มีประเด็นหนึ่ง ที่ผมอยากเสนอแนะคือ
"อำนาจในทางโลกียะ กับ โลกุตระนั้น เดินสวนทางกัน" 

ถ้ายังมุ่งที่จะเอาอำนาจในทางโลก มันมักสวนทางกับทางธรรม   มีนักปกครองหลายยุคหลายพยายามเปลี่ยนโลกตามสิ่งที่ตนเชื่อ   จัดระเบียบสังคม...แต่เกิดอะไรขึ้น...
เกิดการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ในความรู้สึกว่า พวกตนดี พวกอื่นไม่ดี...."






จากคำตอบนี้ทำให้ ผู้เขียนไม่สามารถมองข้ามไปได้จึงหยิบยกมาไว้ ณ ที่นี่...
ต้องขอบคุณท่าน นวลีย์..ผู้เป็นเจ้าของคำตอบนี้







ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น